Evlenme vaadiyle iki kişinin nişanlanması/yüzük takması işlemine İslâm hukukunda “hıtbe” adı verilir. Tarafların birbirini daha iyi tanıyabilmelerine fırsat sağlayan bu duruma hemen hemen tüm toplumlarda rastlamak mümkündür. Fakat İslâm bu uygulamayı gerek örfî gerekse şer’î birtakım hükümlerle sınırlandırmıştır.

Öncelikle nikâh akdi gerçekleşmediği için sadece nişanlanma, taraflar arasında herhangi bir mahremiyet serbestliği meydana getirmez. Bu sebeple sözlü veya nişanlıların düğün hazırlıkları ve benzeri zaruri şeylerin dışında halka açık alanlarda dahi olsa gezip tozmaları, yiyip içmeleri flört sayılacağından haramdır. Dolayısıyla uzun süreli söz kesmek, nikâh kıyıp ayrı yaşamak doğru değildir. Bu durum çoğunlukla insanı harama götürebileceği için sedd-i zerâi’ babından sayılarak yasaklanır. Tarafların bir aşk uğruna kendilerini belki ömür boyu mağdur edecek şaibeli durumlardan şiddetle sakınmaları gerekir. Özellikle kızın bu gibi durumlarda daha büyük bir mağduriyet yaşayacağı pek çok tecrübeyle sabittir.

Şayet nişan ile birlikte nikâh yapılacak olursa zifafa giden sürecin kısa tutulması gerekir. Böyle bir durumda taraflar boşanacak olurlarsa mehrin yarısı kıza verilir. Şayet kız kendisine verilen mehri harcamış ise bedelini tazmin etmesi gerekir.^[1] Nitekim 1917 Tarihli Hukuki Aile Kararnamesi 2. maddesi şöyledir: “Nişanlılardan birisi vazgeçer veya evlenme isteğine olumlu cevap verdikten sonra ölürse, erkeğin vermiş olduğu mehrin durması halinde, ailesi onu geri alma hakkına sahiptir. Eğer mehir telef olmuşsa, kız tarafı bedelini aynen tazmin eder.” Fakat çiftler evlilik hayatını yaşadıktan sonra ayrılacak olursalar kadın mehrin tamamını alır. Nişanlıların ve ailelerinin birbirine verdiği hediyeler hibe (bağış) hükmündedir.

[1] Zühaylî, a.g.e., 7: 25,26; Ömer Nasuhî Bilmen, İstilahat-ı Fıkhiyye Kamusu, (İstanbul: 1967), 2: 12 vd.