Damat kayınvâlide ve gelin kayınpeder ilişkisi
Selamun aleykum hocam,
bir damat nikahdan sonra kayınvalidesi ile nasıl bir mesafe koymalı, sarılmak, elini öpmek caiz mi?
Ve gelinin kayınpederinin önünde başı açık durabilir mi, birde aynı evde yaşıyorlarsa? burda fetva ne olur takva ne olur?
Kayınpeder-gelin ve kayınvalide-damat ilişkisi ebedî mahremiyet kapsamındadır. Yani gelin, kayınpederiyle; damat da kayınvalidesiyle asla evlenemez. Bu yönüyle aralarındaki mahremiyet bağı, öz baba–kız veya öz anne–oğul arasındaki gibidir. Dolayısıyla nikâh düşmez; tokalaşma gibi mahremiyet sınırlarını aşmayan davranışlar da fıkhen haram sayılmaz.
Ancak günümüzün fitne ortamı ve insanların manevî zafiyetleri dikkate alındığında, fıkhî helallik ile edep ölçülerinin birbirinden ayrılması gerekir. Fıkhen helal olsa bile, sarılma veya öpme gibi aşırı samimi davranışlar özellikle genç yaşta kayınpeder veya kayınvalide söz konusu olduğunda uygun görülmez. Bu tür davranışlar yanlış anlamalara, nefse kapı aralanmasına ve haya duygusunun zedelenmesine sebep olabilir.
Bu sebeple, ölçülü bir mesafe korunmalı; saygı ve edep çerçevesinde davranılmalıdır. Nitekim Efendimiz (s.a.s.), doğrudan kayınpederle ilgili olmasa da şu hadisiyle dikkat çekmiştir:
«الْحَمْوُ الْمَوْتُ»
“Kayın (erkeğin erkek akrabası) ölümdür.”[1]
Bu hadis, özellikle kadının kocasının erkek akrabalarıyla (kayınbirader, amcaoğlu, dayıoğlu vb.) baş başa kalmasının tehlikesine işaret etmekle birlikte; her türlü mahremiyet sınırlarının titizlikle korunması gerektiğine dair bir uyarı niteliği taşımaktadır.
[1] Buhârî, “Nikâh”, 111; Müslim, “Selâm”, 21.