Hanefîler, Talha b. Musarrif’in babası vasıtasıyla dedesinden rivayet ettiği “Hz. Peygamber’i (s.a) başının ön tarafından ensesine kadar meshederken gördüm.”^[1] mealindeki mezkûr rivayeti göz önünde bulundurarak boynun mesh edilmesini abdestin adaplarından saymaktadırlar.^[2]

İmam Nevevî bu hadisin isnadının, muhaddislerin ittifakıyla ravileri sebebiyle zayıf kabul edildiğini bildirmektedir.[3] Bununla beraber Şâfiî mezhebinde de boynun mesh edilmesi hususu, sünnet veya müstehap (adâp) olup olmaması bakımından ihtilaflıdır. Mâlikî mezhebinde ise mekruh kabul edilmektedir. Dolayısıyla bir konuda bir hadisin zayıf tarikle gelmiş olması, onun “mevzu hadis” gibi algılanarak ihmal ve inkâr edilmesini gerekli kılmaz.

[1]    Tahâvî, Ebû Ca‘fer Ahmed b. Muhammed b. Selâmet el-Ezdî, Şerhu Me‘âni’l-âsâr, 1: 30; رَأَيْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَسَحَ مُقَدَّمَ رَأْسِهِ حَتَّى بَلَغَ الْقَذَالَ ; küçük lafız değişikliği ile birlikte Bk. Ahmed b. Hanbel, Müsned, (15951); أَنَّهُ رَأَى رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَمْسَحُ رَأْسَهُ حَتَّى بَلَغَ الْقَذَالَ وَمَا يَلِيهِ مِنْ مُقَدَّمِ الْعُنُقِ مَرَّةً قَالَ الْقَذَالُ السَّالِفَةُ الْعُنُقِ

[2]   Zuhaylî, el-fıhkü’l-İslamî, (Dimeşk: 1997), 1: 405.

[3]   Nevevî, el-Mecmû‘, 1: 463.