Yabancı erkek ve kadınlara bakmanın hükmü
Konuyla ilgili ayetlerde şöyle geçmektedir: “Mü’min (erkek) lere söyle: “Gözlerini (haram olan kadınları ve ahlâksız yayınları seyretmekten) kaçındırsınlar ve ırzlarını korusunlar. Bu onlar için daha temiz (ve hayırlı) olandır.” Gerçekten Allah onların (fasıkların ve münafıkların) yaptıkları (ama çaktırmamaya çalıştıkları; sanatlı -iyilik kılıflı- ve ustalıklı bir tavırla sakladıkları kötü maksatlı) bütün işleri (en ince ayrıntısına kadar bilen) Habîr’dir. (Her şey O’nun bilgisi dahilindedir.)“[1] Yine Efendimizin (s.a) Hz. Ali’ye söylediği şu uyarı mezkûr âyetin tefsiri mahiyetindedir: “Ey Ali, bakışına bakış ekleme. Zira ilk bakış sanadır, ama ikinci bakış aleyhinedir.”[2]
Kişinin gayriihtiyari olarak karşı cinsi ilk görüşünde herhangi bir mesuliyet söz konusu değildir. Fakat ikinci kez gözlerini çevirmesi veya ilk görmesini uzatması “görme” tanımından çıkmış, artık “bakma” tanımına girmiş olur. Bazen de insan karşı cinsin önce sesini veya ayak sesini duyabilir. Karşı cins olduğunu anladığı halde hâlâ yüzünü çevirecek olursa -bu onun ilk yönelmesi dahi olsa “görme” değil “bakma” tanımına girmiş olacağından haram işlemiş olur.
Cerîr’in (r.a) rivayet ettiği “Resûlullah’a (s.a) (bir kadına) ansızın bakıvermenin hükmünü sordum, O da: Derhal gözünü başka tarafa çevir, buyurdular.”[3] şeklindeki hadis ise insanın bakışını devam ettirmesi halinde çoğunlukla nefsine yenik düşüp haram işleyeceğini ifade etmektedir. Unutmamalı ki “Gözler nereye bakarsa gönül oraya akar, sonunda da insanı yakar.”
[1] Nûr, 30
[2] Ebû Dâvûd, “Nikâh”, 44; Tirmizî, “İsti’zân”, 62; Ahmed b. Hanbel, “Müsned”, (23021); يَا عَلِيُّ! لا تُتْبِعِ النَّظْرَةَ النَّظْرَةَ؛ فَإِنَّ لَكَ الْأُولَى، وَلَيْسَتْ لَكَ الآخِرَةُ
[3] Müslim, “Adap”, 45.